Prawo kanoniczne nie posługuje się określeniami rozwód kościelny czy unieważnienie małżeństwa kościelnego. Proces kościelny znacząco różni się od postępowania w sądach powszechnych. Jak uzyskać rozwód kościelny? Sprawdzamy, ile trwa unieważnienie ślubu kościelnego i z jakimi kosztami się wiąże.
Proces kościelny znacząco różni się od postępowania w sądach powszechnych. Jak uzyskać rozwód kościelny? Sprawdzamy, ile trwa unieważnienie ślubu kościelnego i z jakimi kosztami się wiąże.
Wiele osób błędnie mówi o rozwodzie kościelnym, podczas gdy w prawie kanonicznym to pojęcie nie funkcjonuje. Przed sądami kościelnymi nie są też prowadzone procesy o unieważnienie małżeństwa kościelnego. Małżonkowie, którzy zawarli małżeństwo przed ołtarzem, mogą jedynie dochodzić uznania nieważności małżeństwa.
Prawo kanoniczne przewiduje uznanie nieważności małżeństwa. Dlaczego? Małżeństwo może zostać uznane za ważne tylko wówczas, gdy spełnione zostaną wszystkie wymagane warunki. Dotyczą one trzech obszarów:
Jeżeli wystąpi np. przeszkoda małżeńska, oznacza to, że ślub jest nieważny, czyli nigdy nie został zawarty. Z tego względu mówi się o uznaniu nieważności małżeństwa, a nie o rozwodzie kościelnym.
“Unieważnienie małżeństwa kościelnego jest coraz popularniejsze. Z tego względu od 1 czerwca 2020 r. w Kościele katolickim obowiązują nowe przepisy, które dotyczą pytań, jakie zadawane są przyszłym małżonkom. Aktualnie są one bardziej szczegółowe niż wcześniej. Ma to wyeliminować okoliczności, które mogłyby doprowadzić do uznania małżeństwa za nieważne.”
Przyczyną, dla której może nastąpić unieważnienie małżeństwa kościelnego, jest choćby brak obecności kapłana. Również brak dwóch świadków podczas ceremonii może być powodem uznania nieważności małżeństwa.
Prawo kanoniczne wskazuje powody rozwodu kościelnego. Z jakich powodów może nastąpić unieważnienie ślubu kościelnego? To m.in.:
Przesłanki rozwodu kościelnego zostały wymienione w prawie kanonicznym. Oznacza to, że właśnie tam można znaleźć powody do unieważnienia ślubu kościelnego.
Często pojawia się pytanie, czy zdrada (niewierność) może być powodem rozwodu kościelnego? Tak, ale nie zawsze. Co do zasady prawodawca kościelny traktuje zdradę (zarówno przed ślubem, jak i po ślubie) jako wykluczenie jedności i wierności małżeńskiej. Aby jednak niewierność mogła zostać uznana za powód unieważnienia małżeństwa, musi być zamierzona lub akceptowana w momencie ślubu.
Niekoniecznie. Jeżeli doszło do niej wiele lat po ślubie, istnieje duże prawdopodobieństwo, że zostanie ona uznana za słabość, a nie działanie zamierzone.
“Jak często rozwody kościelne kończą się uznaniem nieważności małżeństwa? Według statystyk kościelnych ok. 3/4 skarg powodowych jest rozpatrywane pozytywnie.”
Czy można dostać rozwód kościelny, mając dziecko? – to pytanie również często pada w kontekście tego, kiedy można dostać rozwód kościelny. W prawie kanonicznym posiadane dzieci nie są wymieniane jako „powody” uniemożliwiające unieważnienie małżeństwa kościelnego. Innymi słowy, małżonkowie, którzy doczekali się potomstwa, mogą otrzymać przed sądem biskupim uznanie nieważności małżeństwa. Jest jednak warunek.
“Aby miało miejsce unieważnienie małżeństwa kościelnego, konieczne jest wykazanie jednej z przyczyn, dla których może mieć miejsce uznanie nieważności małżeństwa. Są to choćby wspomniane zdrady tuż po ślubie czy uzależnienie od alkoholu.”
Osoby, które chcą dostać rozwód kościelny, często zastanawiają się, jak wygląda taka procedura. Jak uzyskać rozwód kościelny? Należy wykonać następujące czynności:
przeanalizować sprawę pod kątem tego, czy występują przesłanki, które mogą spowodować unieważnienie małżeństwa kościelnego,
złożyć skargę powodową – wzór wniosku o unieważnienie małżeństwa kościelnego można znaleźć na stronach internetowych; skargę wraz z niezbędnymi załącznikami może przygotować również pełnomocnik,
zaczekać na zawiązanie sporu – aby w sprawie zostało przeprowadzone postępowanie dowodowe, powództwo musi najpierw zostać uznane za zasadne.
W trakcie postępowania dowodowego strony mogą przedstawić dokumenty oraz wskazać świadków. Co ważne, świadkowie (podobnie jak strony) zawsze są przesłuchiwani pojedynczo, w obecności sędziego audytora i notariusza. To powoduje, że dopiero po zakończeniu tego etapu pełnomocnicy mogą zapoznać się z aktami i ustosunkować się do twierdzeń strony przeciwnej.
W postępowaniu bierze udział Obrońca Węzła Małżeńskiego, który podnosi okoliczności z akt sprawy, które przemawiają za tym, że małżeństwo jest ważne. Dopiero po przeprowadzeniu tej procedury zostaje wydany wyrok. Strony mają prawo się od niego odwołać – po jego otrzymaniu mają na to 15 dni.
Ile trwa unieważnienie ślubu kościelnego? Jak widać z powyższego opisu, procedura nie należy do najprostszych. To powoduje, że rozwód kościelny nie jest możliwy – jak ma to miejsce w przypadku rozwodów cywilnych – na pierwszej rozprawie. Z reguły unieważnienie małżeństwa kościelnego zajmuje dwa-trzy lata.
Unieważnienie małżeństwa kościelnego wiąże się z kosztami. Ile kosztuje rozwód kościelny? Z reguły całkowity koszt zamyka się w kilku tysiącach złotych. Składają się na niego następujące opłaty:
Dodatkowe koszty poniosą osoby, które zdecydują się skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika. Na polskim rynku działają kancelarie prawa kanonicznego.
Dlaczego odpowiedź na pytanie, ile kosztuje rozwód kościelny, jest trudna i nie można precyzyjnie wskazać kwoty? Po pierwsze, każdy sąd biskupi ma inne koszty działania, a po drugie cennik kancelarii kanonicznych również nie jest stały. W efekcie osoby z różnych części kraju, które uzyskały unieważnienie małżeństwa kościelnego w tym samym czasie, mogą ponieść różne koszty.
Czy rozwód kościelny dostają obie strony? Czy po rozwodzie można wziąć ślub kościelny? Stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego z reguły oznacza, że każda ze stron może wstąpić w związek małżeński. Czasem jednak ślub kościelny po rozwodzie nie jest możliwy. Dlaczego?
Do wyroku może zostać dołączona klauzula, na podstawie której dana osoba nie będzie mogła zawrzeć małżeństwa bez zgody np. biskupa diecezjalnego. Taka sytuacja ma miejsce głównie wówczas, gdy powodem stwierdzenia nieważności ślubu były kwestie natury psychicznej. Trzeba jednak wiedzieć, że klauzula zakazująca zawarcia małżeństwa nie ma charakteru trwałego. Jeżeli ustaną przesłanki, które spowodowały unieważnienie małżeństwa kościelnego, dana osoba będzie mogła wstąpić w związek małżeński.
Przygotuj swój pozew samodzielnie i w pełni online. Sam zdecydujesz, kiedy i czy wogóle są Ci potrzebne kosztowne spotkania z adwokatem.
Rozpocznij